Zasiłek dla opiekuna
Dotyczy osób, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013 r. w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie wprowadzone ustawą z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Wniosek można składać maksymalnie w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od 15 maja 2014 r. do 15 września 2014 r.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r. poz. 567);
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tj.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 z późn. zm.);
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. poz. 3).
Wymagane dokumenty:
- wniosek o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekuna,
- DO WGLĄDU dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna,
- DO WGLĄDU dokument stwierdzający tożsamość i wiek osoby, nad którą opieka jest sprawowana,
- orzeczenie o niepełnosprawności (osoby, nad którą opieka jest sprawowana) łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- oświadczenie dotyczące formy wypłacania świadczeń,
- inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku dla opiekuna.
W przypadku ubiegania się przez wnioskodawcę o objęcie ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym:
- zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego,
- zgłoszenie danych o członkach rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego.
Inne informacje:
- Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do zasiłku dla opiekuna organ ustalający prawo do świadczeń pielęgnacyjnych wszczyna na wniosek osoby ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna. Wniosek może być złożony nie później niż w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od 15 maja 2014 r. do 15 września 2014 r. Jeżeli w tym okresie toczy się postępowanie o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osobie, nad którą jest sprawowana opieka, wniosek może być złożony nie później niż w terminie 4 miesięcy od dnia wydania tego orzeczenia.
- Zasiłek dla opiekuna przysługuje niezależnie od wysokości dochodu w kwocie 520 zł miesięcznie osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 1548 oraz Dz. U. z 2013 r. poz. 1557) z dniem 1 lipca 2013 r.
- Zasiłek dla opiekuna wraz z należnymi składkami na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przysługuje:
- za okresy od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie ustawy, w których osoba spełniała warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w ustawie o świadczeniach w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 r. (wraz z odsetkami należnymi do dnia wejścia w życie ustawy),
- od dnia wejścia w życie ustawy, jeżeli osoba spełnia warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 r.
- Zasiłek dla opiekuna nie przysługuje za okresy, w których:
- osobie ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego lub
- na osobę wymagającą opieki innej osobie zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.
- Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do zasiłku dla opiekuna w okresie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia złożenia wniosku o ustalenie zasiłku dla opiekuna.
- W przypadku, gdy o zasiłek dla opiekuna ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników lub domownicy, w rozumieniu przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników świadczenie to przysługuje odpowiednio:
- rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
- małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym. Powyższe oświadczenie musi być złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
- Zasady ustalania prawa do zasiłku dla opiekuna:
- prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony; w przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia;
- w przypadku upływu terminu, na który została wydana decyzja, w związku z utratą ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo do zasiłku dla opiekuna, w związku z uzyskaniem nowego orzeczenia, ustala się na wniosek i prawo do zasiłku dla opiekuna przysługuje, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekuna został złożony w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności; zasiłek ustala się, począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
- W przypadku złożenia wniosku do 10-tego dnia danego miesiąca, zasiłek dla opiekuna wypłaca się najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek.
- W przypadku złożenia wniosku po 10-tym dniu miesiąca, zasiłek dla opiekuna za dany miesiąc wypłaca się najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.
- Przy ustalaniu prawa do zasiłku dla opiekuna, organ właściwy musi wystąpić do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego w miejscu sprawowania opieki, w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki przez osobę ubiegającą się o zasiłek dla opiekuna. Aktualizacja wywiadu przeprowadzana będzie co 6 miesięcy.
- O każdej zmianie, mającej wpływ na prawo do zasiłku dla opiekuna, w tym również o przypadku wyjazdu członka rodziny poza granicę Rzeczypospolitej Polskiej należy niezwłocznie powiadomić organ wypłacający świadczenie pielęgnacyjne.